Fietstocht Dieren – Berlin – Ostsee

In 2018 ben ik begonnen aan een fietstocht van Dieren naar Berlin volgens de route Europa-Radweg R1. De lengte van deze route ligt in de grootte orde van 1000 km. Hieronder volgt een kort overzicht. Een uitvoerig verslag met foto’s per traject staat op de volgende pagina’s:

Traject 2018, Dieren – Bad Gandersheim, 501 km.

Traject 2019, Bad Gandersheim – Bernburg, 225 km.

Traject 2020, Bernburg – Berlin – Woltersdorf, 325 km.

Traject 2021, Ost-Berlin – Oder – Ostsee, 403 km.

Woensdag 1 augustus t/m maandag 6 augustus 2018, Dieren – Groenlo – Münster – Höxter – Bad Gandersheim
Traject 2018 – de voorbereiding

Het vorige fietsproject is verleden jaar gefinisht in Innsbruck. Dit jaar stond het eerste deel van een nieuw project op de rit, namelijk vanaf Dieren op de fiets naar Berlin via Radweg R1 met mogelijk nog een staartje tot de Poolse grens in 2020. Radweg R1 is een grote Europese fietsroute welke begint in Boulogne-sur-Mer bij Calais in Frankrijk en loopt naar Sint Petersburg in Rusland. Ik doe het eigenlijk dus heel bescheiden 😉

De afgelopen 2 jaar hebben de weergoden er steeds een spannend verhaal van gemaakt wanneer ik nu eens kon vertrekken met stabiel weer. Hoe anders was het dit jaar. De zomer van twintig-achttien, die eigenlijk al in april begon, grossierde in stabiele hogedrukgebieden in het noorden welke de depressies op afstand hielden. Deze zomer zou een grote worden die begin augustus al een grote bedreiging begon te worden voor de grote jongens uit het verleden (1947, 1976 en 2003).

Mijn eerste tijdslot om te fietsen was 1-6 augustus. Voor deze datum moest ik eerst onze zoon Stefan weer uit Berlin terug verhuizen (per auto) naar Dieren en op 7 augustus vierde Stefan zijn verjaardag, de hoogste tijd dus om weer thuis te zijn. Ik heb de startdatum dit jaar nooit hoeven aan te passen. De enigste reden om de tocht toch uit te stellen was dat het eigenlijk te warm was om te fietsen. Maar op 1 augustus besloot ik toch van start te gaan, mocht het toch te warm worden dan zou ik er eerder een punt, of eigenlijk een komma, achter zetten en het later deze zomer nog eens proberen te vervolgen.

Traject 2018 – kort overzicht

De eerste 5 etappes gingen van Dieren naar Bad Gandersheim wat ongeveer op de rand van de Harz ligt. De tocht voerde in Nederland door de Achterhoek en in Duitsland door het Münsterland en door het Weserbergland. De terugreis heb ik, evenals in 2016 en 2017, weer per trein afgelegd. Dit maal per trein naar Arnhem Centraal. Het laatste stukje van Arnhem naar Dieren heb ik gefietst, om het in stijl af te sluiten bij 32 graden Celsius.

Traject 2018, Dieren – Groenlo – Münster – Schloß Holte – Höxter – Bad Gandersheim, 501 km.

Hieronder een kort overzichtje van de gefietste etappes per dag met het aantal kilometers en de maximum temperaturen gemeten op officiële meetpunten in de omgeving.

etappe 1
1 aug 2018
Dieren – Vorden – Groenlo 77 km 28 °C
etappe 2
2 aug 2018
Groenlo – Münster 124 km 33 °C
etappe 3
3 aug 2018
Münster – Gütersloh – Schloß Holte 121 km 34 °C
etappe 4
4 aug 2018
Schloß Holte – Detmold – Höxter 97 km 31 °C
etappe 5
5 aug 2018
Höxter – Einbeck – Bad Gandersheim 82 km 25 °C ☁ ☀
6 aug 2018 Treinreis DB Bahnhof Bad Gandersheim – NS Station Arnhem Centraal
6 aug 2018 Arnhem – Dieren 16 km 32 °C

Een uitvoerig verslag met foto’s van de eerste 5 etappes is hier te lezen.

Maandag 19 augustus t/m vrijdag 23 augustus 2019, Bad Gandersheim – Bad Harzburg – Bad Suderode- Bernburg
Traject 2019 – de voorbereiding

Het plannen van de tocht was dit jaar wel een kleine uitdaging. Het moest ergens gaan plaats vinden in de periode van half juli tot eind augustus. In juli werd het op gegeven moment bloedheet met temperaturen die ook hier voor het eerst in de gemeten historie boven de 40 graden stegen. Dat is zeker een no-go. Vorig jaar heb ik 2 opeenvolgende dagen ruim 120 km gefietst per dag bij maxima van 33-34 graden. Dat was een mooi avontuur, maar voor de herhaling of nog erger bedank ik dit jaar.

Op gegeven moment leek maandag 29 juli een geschikt moment, de ergste hitte was voorbij, het weer werd wel instabieler, maar slecht kon je het niet noemen. Klein aandachtspuntje was dat ik een week ervoor nog een keelontsteking cadeau had gekregen die wel ongeveer over was, maar om nu te zeggen het is helemaal over was iets te veel van het goede. In het weekend voor de 29ste begonnen de weersvooruitzichten in Saksen-Anhalt er toch wat minder riant uit te zien voor mijn tocht. Er kwamen steeds meer buien in de verwachting. Op zondagochtend de 28ste heb ik het hele feest maar afgeblazen, onder het mom ik heb de hele maand augustus ook nog. Ik ben wel eens pas op 29 augustus weggefietst (2016) met daarna het mooiste weer wat je je maar wensen kon. Alle gevulde tassen werden in een hoekje weggezet voor de herkansing. Maandag 29 juli zat ik weer vrolijk op het werk.

Iedere avond volgde ik de weersverwachting op de Duitse TV via internet voor Saksen-Anhalt. Positief was dat ik de juiste beslissing had genomen, maar uitzicht op een beetje stabieler weer was er niet voorlopig. Onderwijl werd de inhoud van mijn tassen door mij aardig gekannibaliseerd. Ik begon me geleidelijk aan wel wat zorgen te maken of het er nog van zou komen dit jaar. In de familie agenda stonden namelijk nog een paar afspraken met iets hogere prioriteit en ik moest mijn fietstrip hier omheen plannen.

Uiteindelijk half augustus werd mijn geduld beloond. Er zat beter weer aan te komen in de lange termijn verwachting. Nu moet je daar altijd een beetje voorzichtig meer zijn, want je weet maar nooit. Het plan werd nu zondag 18 augustus vertrekken of zondag 25 augustus. Zaterdag 24 augustus wilde ik hier thuis zijn vanwege een etentje met het gezin om de verjaardag van Stefan te vieren.

Deze inhoud verdwijnt straks in 6 fietstassen.

Zondag 18 augustus werd uiteindelijk maandag 19 augustus, vanwege zeer slecht weer in Duitsland op zondag en ook dinsdag kon ik daar nog een flinke tik van mee krijgen. Eén dag later vertrekken en een fietsdag inleveren dat was de deal, hierdoor zou ik het regengebied van dinsdag mogelijk net voor mij houden. Nog een week wachten leek mij te veel risico. Op gegeven moment is goed ook goed genoeg. Maar goed ook, want een week later had ik 4 dagen kunnen fietsen met temperaturen van 32-34 graden op de route.

Traject 2019 – kort overzicht

Het programma bestond dit jaar uit 5 dagen, de eerste en de laatste dag waren ‘reisdagen’. Op de eerste dag ben ik per trein naar Bad Gandersheim gereisd, de plaats waar ik vorig jaar ben geëindigd. Daarna was het 3 dagen fietsen, waarvan twee-en-halve dag door de Harz. Het wegdek hier was ‘iets uitdagender’ dan ik vooraf had ingeschat dus heb ik de plannen een ‘beetje’ bij moeten stellen. Op zich geen probleem, ik had nergens iets gereserveerd. Een goed plan geeft altijd aan hoe het niet zal gaan 😉 In de loop van de derde fietsdag kwam ik in een rivierlandschap, waarvan de rivieren in de Elbe uitmonden. De laatste dag was weer een reisdag vanuit Bernburg met de trein naar huis.

Traject 2019 (blauw), Bad Gandersheim – Bad Harzburg – Bad Suderode – Bernburg, 225 km.

Hieronder een kort overzichtje van de gefietste etappes per dag met het aantal kilometers en de maximum temperaturen gemeten op officiële meetpunten in de omgeving.

19 aug 2019 Dieren – Emmerich am Rhein 34 km
19 aug 2019 Treinreis DB Bahnhof Emmerich am Rhein – DB Bahnhof Bad Gandersheim
etappe 6
20 aug 2019
Bad Gandersheim – Goslar – Bad Harzburg 67 km 18 °C ☀ ☁
etappe 7
21 aug 2019
Bad Harzburg – Wernigerode – Blankenburg – Bad Suderode 65 km 21 °C
etappe 8
22 aug 2019
Bad Suderode – Staßfurt – Bernburg 93 km 29 °C
23 aug 2019 Treinreis DB Bahnhof Bernburg – NS Station Zevenaar
23 aug 2019 Zevenaar – Dieren 18 km

Een uitvoerig verslag met foto’s van etappe 6-8 is hier te lezen.

Maandag 10 augustus t/m zaterdag 15 augustus 2020, Bernburg – Dessau – Lutherstadt Wittenberg – Ferch – Berlin – Woltersdorf
Traject 2020 – de voorbereiding

Ieder jaar heeft zo zijn eigen uitdagingen op deze fietstocht in oostelijke richting. In 2018 was het de hitte in die eerste augustusweek. In 2019 fietste ik in een aangename periode tussen 2 hittegolven in, maar toen zaten er een paar zware etappes in door de Harz met paden van twijfelachtige kwaliteit. Als je een paar dagen in Sachen-Anhalt hebt gefietst zal je niet zo gauw meer klagen over de fietsinfrastructuur in Nederland.

Het jaar 2020 had iets heel nieuws op het menu, namelijk corona. Ik had er tot eind vorig jaar nog nooit van gehoord, maar het zou uiteindelijk een flinke stempel op dit jaar gaan drukken. Voordat ik weg ging was het informeren of de campings wel open waren over fietsers met een tent. Waar is het dragen van een mondkapje verplicht? Dat zijn toch zaken waarvan ik nooit had verwacht dat ik hier in Europa mee te maken zou krijgen.

En dan hadden we natuurlijk nog een hittegolf, maar dat is niets nieuws meer de laatste paar zomers. Dit jaar viel ik er midden in, alhoewel eigenlijk ben ik de ergste hitte ontvlucht, want op het traject wat ik naar Berlin fietste was het met 32 graden maximaal toch 3 graden kouder dan in Nederland 😉

Op de dag voor mijn vertrek schreef ik het volgende op mijn Facebook pagina. De fiets is gepakt. Morgenochtend heel vroeg op de fiets naar Emmerich-Elten en vanaf daar per trein naar Bernburg (tussen Magdeburg en Leipzig). Vanaf dinsdag 4 dagen fietsen (ong. 290 km) Radweg R1 tot aan de andere kant van Berlin. Ik kan goed tegen hitte, anders was ik niet gegaan 😉 In 2018 heb ik mijn hittegolf brevet gehaald tijdens de eerste 5 etappes naar Berlin met 2 dagen 33-34 graden en dag afstanden van 120 km. Komende week liggen de dag afstanden tussen 60 en 90 km, ze worden bepaald door de campings. Voor de trein ben ik coronaproef met mondkapjes en gel.

Traject 2020 – kort overzicht

Vier fietsdagen en twee treinreisdagen dat was het programma voor 2020. Het fietstraject liep dit jaar van Bernburg (tussen Magdeburg en Leipzig) naar het dorpje Woltersdorf wat al weer ten oosten van de agglomeratie Berlin ligt. Er zaten een paar leuke overnachtingen bij op watersportcampings langs de Saale en de Elbe, waar ook veel andere fietsers overnachten. De laatste fietsdag voerde dwars door Berlin, waar ik nog een leuk aantal foto’s heb kunnen nemen van mijn bepakte fiets bij een aantal locaties zonder mensen op de foto. Dat laatste was dankzij corona, waardoor er toch minder mensen op de been waren.

Traject 2020, Bernburg – Dessau – Lutherstadt-Wittenberg – Ferch – Berlin – Woltersdorf, 325 km.

Hieronder een kort overzichtje van de gefietste etappes per dag met het aantal kilometers en de maximum temperaturen gemeten op officiële meetpunten in de omgeving.

10 aug 2020 Dieren – DB Bahnhof Emmerich-Elten 23 km
10 aug 2020 Treinreis DB Bahnhof Emmerich-Elten – DB Bahnhof Bernburg
etappe 9
11 aug 2020
Bernburg – Dessau 59 km 32 °C
etappe 10
12 aug 2020
Dessau – Lutherstadt-Wittenberg 66 + 11 km 32 °C
etappe 11
13 aug 2020
Lutherstadt-Wittenberg – Bad Belzig – Ferch 91 + 11 km 31°C
etappe 12
14 aug 2020
Ferch – Potsdam – Berlin – Woltersdorf 110 km 28°C
15 aug 2020 Treinreis DB Bahnhof Erkner – DB Bahnhof Emmerich-Elten
15 aug 2020 DB Bahnhof Emmerich-Elten – Dieren 25 km

Een uitvoerig verslag met foto’s van etappe 9-12 is hier te lezen.

Vrijdag 13 augustus t/m woensdag 18 augustus 2021, Erkner (Ost-Berlin) – Möllensee – Kienitz – Mescherin – Grambin – Korswandt
Traject 2021 – de voorbereiding

Ieder jaar heeft zijn eigen uitdagingen op deze tocht naar het oosten, schreef ik vorig jaar. Dit jaar geen hitte. Nee, de zomer van 2021 tapte uit een heel ander vaatje. Hoewel de temperatuur niet slecht was, was een periode van stabiel zomerweer in juli en augustus een uitdaging, terwijl de juni maand nog hoog eindigde met zijn zomercijfers.

Evenals vorig jaar stond corona nog steeds op de kalender. Vooraf maar weer even informeren hoe het op de campings is in Duitsland. In de trein moet nog steeds een mondkapje op van het type FFP-2. In tegenstelling tot Nederland is een mondkapje ook in de winkels nog verplicht. Ik ben in mei en juni gevaccineerd en heb daarvoor ook de corona-app met de QR-code op mijn telefoon, zeg maar een soort van corona-Ausweis. Gewapend met QR-code en FFP-2 mondkapjes en gel kan ik de tocht gaan rijden dit jaar.

Een ander dingetje dit jaar zijn de Bauarbeiten op het spoor tussen Arnhem en Oberhausen in de periode als ik wil fietsen. De laatste jaren begon een treinreis naar het startpunt altijd op een treinstation op deze laatste spoorlijn. Dit keer ging de fiets op koers richting Zutphen en vandaag met de trein naar het startpunt even ten oosten van Berlin.

Traject 2021 – de treinstaking

Het plan was om op woensdag 11 augustus met de trein naar de oostkant van Berlin te reizen om daar de route op te pakken waar ik vorig jaar op 14 augustus ben geëindigd. Ik heb de afgelopen weken het weer goed gevolgd en ook de regionale weersverwachting in de deelstaten Brandenburg-Berlin en Mecklenburg-Vorpommern bekeken via internet. In de periode tot en met zondag 15 augustus ziet het weer er goed uit, daarna komt er een depressie met onstuimig weer naar de Ostsee. Kortom alles stond in de startblokken om woensdagochtend heel vroeg te vertrekken.

Dinsdagmiddag 10 augustus komt een collega op het werk met het nieuws dat er een treinstaking komt in Duitsland, op de dag dat ik naar Berlin wil reizen. Wat nu? Het is onduidelijk wat wel en niet rijdt. Door uitval zal het zeker druk worden in de treinen die wel rijden. Omdat ik met regionale treinen moet reizen en 7 maal moet overstappen kan ik onderweg niet veel vertraging hebben wil ik nog bij daglicht aankomen ten oosten van Berlin. Ik besluit de hele operatie te cancelen. Ik overleg met mijn leidinggevende op het werk en kan mijn trip gewoon verschuiven, dat is voor het werk geen probleem. Mooi dat dit zo kan!

Woensdag en donderdag volg ik de ontwikkelingen in Duitsland, het blijkt dat 60% van de regionale treinen is uitgevallen. De treinstaking zal tot vrijdag 13 augustus 02:00 duren. Ik besluit om vrijdag te vertrekken met het risico dat het wat drukker zal zijn met gestrande reizigers. Ik realiseer mij dat het weer op de laatste 2 fietsen dagen discutabel gaat worden. Eventueel overnacht ik de laatste nacht wel in een hotel of andere faciliteit dan een tent. In verband met de familie agenda wordt de volgende vertrekdatum anders pas maandag 23 augustus. Dat gaat al aardig richting september en op gegeven moment zijn je kansen wel verkeken.

Traject 2021 – kort overzicht

Na een dag reizen met de trein begon het fietsen dit jaar net ten oosten van Berlin, in Erkner bij de Flakkensee. De eerste dag ging richting het oosten naar de grens met Polen. Hier nam ik ook afscheid van Radweg R1 en vervolgde ik mijn weg via de Oder Neisse Radweg richting de Ostsee. Drie dagen fietsen langs de Oder en de Duits-Poolse grens. Door de Duitse treinstaking kreeg ik de laatste dag slecht weer op het programma met de nodige stevige regenbuien en veel wind, wat op zich toch weer een belevenis was op zich. Het bereiken van de Ostsee is een mooi moment om een punt achter deze trip te zetten. Verder fietsen met bijvoorbeeld een stukje zuid Zweden is bijna niet meer te doen, want je moet dan in 1 dag naar Świnoujście op de Duits-Poolse grens reizen met de trein.

Hieronder een kort overzichtje van de gefietste etappes per dag met het aantal kilometers en de maximum temperaturen gemeten op officiële meetpunten in de omgeving.

13 aug 2021 Dieren – NS Station Zutphen 16 km
13 aug 2021 Treinreis NS Station Zutphen – S-Bahnhof Erkner
etappe 13a
13 aug 2021
S-Bahnhof Erkner – Möllensee 10 km 30 °C
etappe 13b
14 aug 2021
Möllensee – Kienitz 80 km 28 °C
etappe 14
15 aug 2021
Kienitz – Schwedt/Oder – Mescherin 94 km 25 °C
etappe 15
16 aug 2021
Mescherin – Grambin 110 km 22 °C
etappe 16
17 aug 2021
Grambin – Korswandt – Świnoujście (PL) – Ostsee – Korswandt 109 km 20 °C
18 aug 2020 Treinreis DB Bahnhof Seebad Ahlbeck – NS Station Dieren

Een uitvoerig verslag met foto’s van etappe 13-16 is hier te lezen.